Ο πονοκέφαλος (κεφαλαλγία) είναι το σύμπτωμα το οποίο έχει ζητηθεί ιατρική συμβουλή – μελετηθεί περισσότερο από κάθε άλλο.

Συνήθως δεν υποκρύπτει κάποια πάθηση, αλλά πάντοτε θα βρεθούν κάποιες παθολογίες οι οποίες τον ενισχύουν. Είναι μια πολυπαραγοντική κατάσταση η οποία δύσκολα εξαλείφεται.

Ο αυχενογενής πονοκέφαλος είναι ο τύπος του πονοκεφάλου ο οποίος οφείλεται σε πάθηση του αυχένα. Η αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης χωρίζεται σε ανώτερη αυχενική και κατώτερη. Η ανώτερη περιλαμβάνει τους πρώτους 3 σπονδύλους και επηρεάζει ευθέως την κεφαλή. Σε παθολογία των μυών, αρθρώσεων, νεύρων, συνδέσμων και όλων των υπολοίπων δομών του αυχένα υπάρχει περίπτωση να αντανακλάται πόνος στην κεφαλή.

Το βασικό αίτιο είναι η κακή στάση σώματος, η οποία οδηγεί τον αυχένα να καταπονείται στηρίζοντας λανθασμένα την κεφαλή με αποτέλεσμα οι δομές του να καταπονούνται. Μια άλλη αιτία είναι ο τραυματισμός δίκην μαστιγίου (whiplash syndrome), ο οποίος συμβαίνει από απότομη κάμψη του αυχένα που στην συνέχεια οδηγείται σε έκταση (συμβαίνει συχνά σε τροχαία ατυχήματα). Τέλος, μακροχρόνια καταπόνηση του αυχένα οδηγεί σε εκφυλισμό των δομών.

Το βασικό σύμπτωμα είναι ο πονοκέφαλος, ο οποίος ξεκινά από την οπίσθια επιφάνεια του αυχένα και αντανακλά στους κροτάφους και στο ινιακό. Συνήθως υπάρχει μια δυσκαμψία στην περιοχή του αυχένα και οι ασθενείς αισθάνονται το κεφάλι τους βαρύ. Ο πονοκέφαλος αυτός είναι χρόνιος και υποτροπιάζει μετά από κούραση και καταπόνηση του αυχένα.

Οι ασθενείς αυτοί μπορεί να εμφανίσουν ζάλη, εμβοές στα αυτιά και ναυτία, ενώ εμφανίζουν επώδυνα σημεία στους μυς του αυχένα τα οποία κατά την πίεσή τους αναπαράγουν τον πόνο στην κεφαλή. Επίσης, νιώθουν ‘’πιασμένο’’ τον αυχένα τους και ανακουφίζονται από τη μάλαξη στην περιοχή.

Η διάγνωση είναι πολύ δύσκολη, καθώς πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο κάποιας υποβόσκουσας παθολογίας. Μερικές από τις εξετάσεις που μπορεί να χρειαστούν είναι ακτινογραφία αυχένα, μαγνητική τομογραφία αυχένα και εγκεφάλου κ.ά. Σε περίπτωση που δεν βρεθεί κάποιο αίτιο η κλινική εξέταση του φυσικοθεραπευτή μπορεί να φωτίσει την παθολογία του αυχένα.

Είναι πραγματικά εντυπωσιακό ότι όταν ο φυσικοθεραπευτής εντοπίσει σημεία πυροδότησης πόνου και τα πιέσει αντανακλά το ίδιο αίσθημα πονοκεφάλου στον ασθενή. 

Τέλος, πρέπει να εξεταστεί και η γνάθος και οι μασητήρες μυς.