Τενοντίτιδα πετάλου στροφέων (ασβεστοποιός τενοντίτιδα)

Γενικά

Το πέταλο των στροφέων είναι ένα σύμπλεγμα τεσσάρων μυών του ώμου οι οποίοι ελέγχουν τις στροφικές κινήσεις του ώμου και ανυψώνουν το βραχιόνιο αλλά συμμετέχουν και σε άλλες κινήσεις του άνω άκρου. Το πέταλο των στροφέων ξεκινά και πορεύεται κατά μήκος της ωμοπλάτης και καταλήγει στην κεφαλή του βραχιονίου οστού. Οι μυς που δημιουργούν το πέταλο είναι ο υπερακάνιος , ο υπακάνθιος, ο υποπλάτιος και ο έλασσων στρογγύλος.

Η τενοντίτιδα του πετάλου των στροφέων είναι μια πάθηση η οποία πολλές φορές συγγενεύει με το σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής αλλά και με τη μερική ρήξη του πετάλου. Συνήθως ο πιο επιρρεπής μυς είναι ο υπερακάνθιος ο οποίος σε τενοντίτιδες ασβεστοποιείται. Η πάθηση αυτή συμβαίνει λόγω της αυξημένης τάσης των μυών του πετάλου, η οποία μεταφέρεται στους τένοντες με αποτέλεσμα τον μικρο-τραυματισμό τους και τη δημιουργία φλεγμονής. Πολλές φορές ιόντα ασβεστίου εναπόθηνται στην κατάφυση του υπερακανθίου ως αποτέλεσμα χρόνιας φλεγμονής. Η νέκρωση του σημείου είναι ένα βασικό αίτιο για την ασβεστοποίηση του τένοντα διότι η κυκλοφορία του αίματος φυσιολογικά θα απομάκρυνε τα ιόντα.

 

Γιατί;

Η τενοντίτιδα μπορεί να συμβεί για πολλούς λόγους. Τις περισσότερες φορές οφείλεται σε χρόνιους παράγοντες. Η επαναλαμβανόμενη χρήση του άνω άκρου σε θέσεις πάνω από το επίπεδο του κεφαλιού, δεν είναι τυχαίο το ότι πιο επιρρεπείς είναι οι αθλητές ρήψεων και κολύμβησης, ενώ επίσης μπορεί να συμβεί μετά από έναν οξύ τραυματισμό ο οποίος να πυροδοτήσει φλεγμονή και τενοντίτιδα του πετάλου. Οι παρακάτω παράγοντες μπορεί να δημιουργήσουν το πρόβλημα.

 Για αθλητές:

  • Ελλιπής προθέρμανση
  • Κακή εργονομία αθλήματος (ειδικά για κολύμβηση, ακόντιο, σφύρα, πετοσφαίριση)
  • Κακή μυική ενδυνάμωση
  • Υπερπροπόνηση

Γενικά:

  • Κακή χρόνια στάση
  • Μυικές αδυναμίες
  • Δυσκαμψία αρθρώσεων σπονδυλικής στήλης
  • Κακή εργονομία
  • Αστάθεια ώμου

Συμπτώματα – Διάγνωση

Συνήθως ο πάσχων αντιλαμβάνεται ακριβώς το σημείο του πόνου ο οποίος είναι εντοπισμένος και όχι διάσπαρτος, περιγράφεται με όρους καψίματος. Σε περιπτώσεις χρόνιου προβλήματος μπορεί με την συνοδεία πόνου να συνεχίσει τις δραστηριότητές του, αλλά σταδιακά ο οξύς πόνος θα γίνεται πιο έντονος χωρίς να ανακουφίζεται από την ξεκούραση. Σημαντικό στοιχείο είναι η ύπαρξη νυχτερινού πόνου ο οποίος δεν ανακουφίζεται από καμία στάση. Η κίνηση οδηγεί σε περαιτέρω πόνο με αδυναμία ανύψωσης του άνω άκρου ειδικά πάνω από το επίπεδο του ώμου. Ανάλογα την έκταση της βλάβης μπορεί ο ασθενής να αισθάνεται μερικά από τα παραπάνω συμπτώματα γι’ αυτό είναι ιδιαίτερης σημασίας η διάκριση μεταξύ της μερικής ρήξης και του συνδρόμου προστριβής.

Από τη λήψη ιστορικού και την αντικειμενική εξέταση μπορεί να φανεί η έκταση της βλάβης αλλά πολλές φορές χρειάζεται η πιστοποίηση από μαγνητική τομογραφία και διαγνωστικό υπέρηχο, ειδικά σε χρόνιες βλάβες, ενώ σε ασβεστοποίηση του τένοντα μπορεί να φανεί και σε μια απλή ακτινογραφία.

 

Θεραπεία

Οι περισσότερες τενοντίτιδες θεραπεύονται συντηρητικά χωρίς να αποκλείεται η χειρουργική αντιμετώπιση σε μερικές περιπτώσεις.

Συντηρητική αντιμετώπιση

Οι περισσότερες τενοντίτιδες μπορούν να θεραπευτούν συντηρητικά με τον συνδυασμό φαρμάκων, ξεκούρασης (αποφυγή συγκεκριμένων κινήσεων του ώμου όπως ανύψωση πάνω από το επίπεδο του ώμου) και κατάλληλου φυσικοθεραπευτικού προγράμματος.

Συνίσταται η εφαρμογή του πρωτοκόλλου κρυοθεραπεία- ανάπαυση- περιορισμός κίνησης- ανάρρωπη θέση και στον ύπνο το τραυματισμένο χέρι βρίσκεται από πάνω. Το παραπάνω πρόγραμμα είναι πολύ σημαντικό να εφαρμοστεί ειδικά τις πρώτες 72 ώρες. Πρώτος στόχος είναι ο περιορισμός της φλεγμονής και η σταδιακή ένταξη εκκρεμοειδών κινήσεων χωρίς όμως την παρουσία πόνου. Είναι βασικό ο ασθενής να εκπαιδευτεί στην προφύλαξη του άκρου στις καθημερινές κινήσεις.

Αφού ξεπεραστεί η οξεία φάση και υποχωρήσει η φλεγμονή ο ασθενής σταδιακά μπορεί να ενδυναμώσει προσεκτικά τους μυς του ώμου με την καθοδήγηση ειδικού φυσικοθεραπευτή και όχι αυθαίρετα.

Στη συνέχεια ο ώμος τελειοποιείται και επανέρχεται σε φυσιολογικά επίπεδα με τη δύναμη, την ελαστικότητα και την αντοχή όλων τον μυών να επανέρχονται στο φυσιολογικό.

Τέλος, σε αθλητές είναι σημαντικό να υπάρξει και μια φάση επανένταξης και επανεκπαίδευσηής τους στο άθλημα.

Γενικά μέσα τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τον φυσικοθεραπευτή είναι τα εξής:

  • Taping
  • Μάλαξη
  • Χειροπρακτική (manual therapy)
  • ΤΕΝΣ
  • Βελονισμός
  • Πρόγραμμα ενδυνάμωσης
  • Ασκήσεις ελαστικότητας
  • Παγοθεραπεία

Ο φυσικοθεραπευτής θα επιλέξει ποιες από τις παραπάνω θεραπείες μπορούν να χρησιμοποιηθούν.

Τις περισσότερες φορές ο ασθενής θεραπεύεται τις πρώτες εβδομάδες χωρίς να αποκλείεται η αποθεραπεία να διαρκέσει μεχρι και έξι μήνες σε χρόνια περιστατικά.

Χειρουργική αντιμετώπιση

Σε περιπτώσεις αδυναμίας επούλωσης μετά από τη σωστή συντηρητική αντιμετώπιση (μετά από 5 με 6 μήνες) ο ορθοπεδικός προτείνει τη χειρουργική αρθροσκόπηση.

  • Σε περίπτωση αποτυχίας της συντηρητικής θεραπείας (μετά από 6 βδομάδες θεραπείας).
  • Σε ασθενείς κάτω των 50 ετών.
  • Σε αθλητές.
  • Σε επαγγελματίες που χειρίζονται τα χέρια τους σε ακραίες θέσεις.

Μετά το χειρουργείο θα χρειαστεί εντατικό πρόγραμμα φυσικοθεραπείας.

Μετεγχειρητική φυσικοθεραπεία

Στις πρώτες έξι βδομάδες μετά το χειρουργείο, η ωμική ζώνη είναι καθηλωμένη σε νάρθηκα και οι μόνες κινήσεις που επιτρέπονται είναι οι παθητικές κινήσεις τις οποίες τις πραγματοποιεί ο φυσικοθεραπευτής με καμία ενεργητική συμμετοχή του ασθενούς. Μετά το πέρας των έξι βδομάδων σταδιακά προσθέτουμε ενεργητικές κινήσεις ώστε να αυξήσουμε τη δύναμη και την ελαστικότητα της περιοχής.