Το διάστρεμμα της ποδοκνημικής είναι η κατάσταση κατά την οποία ίνες συνδέσμων που σταθεροποιούν την ποδοκνημική τραυματίζονται. Το συνηθέστερο διάστρεμμα είναι αυτό του έξω πλάγιου συνδέσμου.

Ο έξω πλάγιος προστατεύει τον άκρο πόδα από την ανάσπαση έξω χείλους (να γυρίσει το πόδι). Σε ακραίες κινήσεις ο σύνδεσμος τραυματίζεται. Το διάστρεμμα χωρίζεται σε 3 βαθμούς:

1^ος – απλή διάταση

2^ος – μερική ρήξη του

3^ος – πλήρη ρήξη

Το σύνολο του άκρο πόδα αποτελείται από πληθώρα συνδέσμων, οι οποίοι συγκρατούν τα οστά του πέλματος. Όπως είναι φυσικό, οποιοσδήποτε σύνδεσμος μπορεί να τραυματιστεί ανάλογα την κίνηση που προστατεύει.

Το διάστρεμμα συμβαίνει πάντα μετά από διάταση κάποιου συνδέσμου σε κάποια κίνηση πέραν από το εύρος της άρθρωσης. Συνήθως, συμβαίνει σε αθλητές σε προσγείωση μετά από άλμα ή σε απότομες αλλαγές κατεύθυνσης. Σε μη αθλητές συμβαίνει μετά από στραβοπάτημα και σε ανώμαλες επιφάνειες.

Τα συμπτώματα εμφανίζονται αμέσως μετά τον τραυματισμό και χαρακτηρίζονται με πόνο στην περιοχή, μελάνιασμα, αδυναμία (μερική ή ολική) στην φόρτιση του άκρου (πάτημα) και σταδιακό οίδημα. Στον τραυματισμό ο ασθενής θα αισθανθεί ένα σκίσιμο στην περιοχή.

Η διάγνωση είναι εύκολη. Ο συνδυασμός του ιστορικού με τα κλινικά τεστ θα οδηγήσουν στην διάγνωση. Τα απεικονιστικά μέσα θα δώσουν μια πιο σαφή εικόνα, ειδικά σε πιο σοβαρά διαστρέμματα.

Τα περισσότερα διαστρέμματα θεραπεύονται πλήρως με την φυσικοθεραπεία. Το πρόγραμμα αποκατάστασης πρέπει να αρχίσει το συντομότερο δυνατό, ώστε τα αποτελέσματα να είναι γρήγορα. Ο φυσικοθεραπευτής θα καθοδηγήσει τον ασθενή. Πολύ βασικό κομμάτι της αποκατάστασης είναι η αποφυγή οποιασδήποτε δραστηριότητας που προκαλεί πόνο. Έτσι ο τραυματισμένος σύνδεσμος θα επουλωθεί πιο εύκολα και πιο σωστά.

Το πρόγραμμα αποκατάστασης αλλάζει ανάλογα τη φάση της επούλωσης. Αρχικά προτείνεται ξεκούραση και περίδεση. Έπειτα σταδιακή μείωση της φλεγμονής και αποκατάσταση του διαστρέμματος, ενώ όσο περνά ο χρόνος ο στόχος επικεντρώνεται στην αύξηση της λειτουργικότητας και στην πρόληψη επανατραυματισμού.

Πάγος και διάστρεμμα

Το 1978 ο Gabe Mirkin δημιούργησε το πρωτόκολλο ΚΑΠΑ (κρυοθεραπεία- Ανάπαυση- περίδεση- Ανάρρωπη θέση), το οποίο ήταν η πιο ενδεδειγμένη θεραπεία αμέσως μετά τον τραυματισμό (και για τις πρώτες 72 ώρες). Μετά από 36 χρόνια ο ίδιος ο ερευνητής αποσύρει την ίδια του την πρόταση. Δηλώνει ότι ο πάγος και η γενικότερη αντιφλεγμονώδη θεραπεία μειώνουν τη διαδικασία της αποκατάστασης, καθώς η φλεγμονή είναι απαραίτητο στοιχείο της επούλωσης και αν καθυστερήσει, τότε η αποκατάσταση καθυστερεί επίσης. Τα ερευνητικά δεδομένα είναι φτωχά ακόμα (ξεκινούν από το 2013) και όπως είναι φυσικό δεν μπορεί ακόμα να προταθεί με σιγουριά μια νέα μορφή θεραπείας!    

Χρόνος αποκατάστασης

Ανάλογα την έκταση του διαστρέμματος προτείνεται και ο χρόνος αποκατάστασης. Ο φυσικοθεραπευτής θα δώσει τον σαφή χρόνο ανάλογα με την πορεία επούλωσης.

Σε πολύ ήπια διαστρέμματα ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει ακόμα και σε λιγότερο από 2 εβδομάδες, ενώ σε πολύ σοβαρά μπορεί να χρειαστεί μήνες!

Φυσικοθεραπευτικά μέσα